
بلوچستان: به گزارش راز نیوز به نقل از فایننشال تایمز| مشاوران نزدیک به ژنرال عاصم منیر، فرمانده ارتش پاکستان، اخیراً با مقامات آمریکایی تماس گرفته و پیشنهاد ساخت و اداره یک بندر جدید در دریای عرب را مطرح کردهاند؛ طرحی که در صورت اجرا میتواند به ایالات متحده جای پایی در یکی از حساسترین مناطق جهان بدهد.
بر اساس اسناد مشاهدهشده توسط این روزنامه، در این طرح پیشنهادی، سرمایهگذاران آمریکایی توسعه شهر ساحلی صیادی «پسنی» را در قالب پایانهای برای دسترسی به معادن حیاتی پاکستان بر عهده خواهند گرفت. بندر پسنی تنها 100 مایل با مرز ایران و 70 مایل با شهر گوادر فاصله دارد؛ شهری که بندر آن با حمایت مالی چین احداث شده است.
این ابتکار که هنوز به سیاست رسمی دولت پاکستان تبدیل نشده، نشاندهنده تلاش مقامات اسلامآباد برای بهرهگیری از تحولات ژئوپلیتیکی اخیر در جنوب آسیا است.
به گفته دو مشاور نزدیک به فرمانده ارتش، این پیشنهاد پیش از دیدار عاصم منیر با دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا، در کاخ سفید در اواخر ماه گذشته میلادی، با برخی مقامات آمریکایی در میان گذاشته شده است. با این حال، یک مقام ارشد دولت ترامپ به فایننشال تایمز گفته است که هیچ بحثی در اینباره میان رئیسجمهور و مشاورانش صورت نگرفته است.
به نوشته این روزنامه، طرح بندر پسنی تنها یکی از چند پیشنهاد اقتصادی و سیاسی اسلامآباد برای حفظ روند مثبت روابط با دولت ترامپ است؛ پیشنهادهایی که شامل همکاری در بخش رمزارزها با سرمایهگذاری مورد حمایت ترامپ، تقویت همکاریهای ضدتروریسم علیه گروه داعش-خراسان، حمایت از طرح صلح ترامپ در غزه، و مشارکت در بهرهبرداری از معادن حیاتی میشود.
در ماههای اخیر روابط اسلامآباد و واشنگتن که پیشتر سرد شده بود، بهبود قابل توجهی یافته است. بنا بر گزارش فایننشال تایمز، ترامپ و منیر روابطی نزدیک و غیررسمی برقرار کردهاند که دیپلماتهای دو کشور از آن بهعنوان «رابطهای صمیمانه و کمسابقه» یاد میکنند.
این نزدیکی از ماه مه، پس از آن آغاز شد که ترامپ مدعی نقشآفرینی در آتشبس میان پاکستان و هند شد؛ ادعایی که دهلینو آن را رد کرد، اما اسلامآباد ضمن قدردانی از آن، حتی ترامپ را برای دریافت جایزه صلح نوبل نامزد کرد.
در جریان آخرین دیدار میان منیر و ترامپ در کاخ سفید، تصاویر رسمی منتشرشده نشان داد که فرمانده ارتش پاکستان و نخستوزیر شهباز شریف نمونههایی از مواد معدنی را در قالب یک جعبه شیشهای به رئیسجمهور آمریکا اهدا کردند.
به گفته یکی از مشاوران پاکستانی، «روایت کلی روابط آمریکا و پاکستان پس از جنگ تغییر کرد. روابط ما تا پیش از آن بسیار تیره بود و فضای خالی را هندیها پر کرده بودند.»
در طرح پیشنهادی، احداث بندر پسنی با یک خط ریلی جدید برای انتقال مواد معدنی از مناطق داخلی پاکستان، بهویژه مس و آنتیموان (فلزی حیاتی در صنایع باتری، بازدارندههای آتش و موشکها)، همراه است.
برآورد شده است که هزینه اجرای این پروژه تا 1.2 میلیارد دلار خواهد بود و مدل تأمین مالی آن ترکیبی از سرمایه دولت فدرال پاکستان و حمایت مالی توسعهای آمریکا خواهد بود.
بر اساس متن طرح که در اختیار فایننشال تایمز قرار گرفته، بندر پسنی میتواند «توازن راهبردی» را در دریای عرب و آسیای مرکزی به نفع آمریکا تغییر دهد و گزینهای برای مقابله با نفوذ چین در بندر گوادر فراهم کند. در این سند آمده است: «نزدیکی پسنی به ایران و آسیای مرکزی، گزینههای تجاری و امنیتی آمریکا را افزایش میدهد و باعث گسترش نفوذ واشنگتن در منطقه خواهد شد.»
در طرح مذکور همچنین به نگرانیهای ایالات متحده از «کاربری دوگانه» بندر گوادر در قالب ابتکار «کمربند و جاده» چین اشاره شده است؛ نگرانیای که اسلامآباد و پکن آن را رد کردهاند.
فایننشال تایمز در ادامه مینویسد چین همچنان نزدیکترین شریک پاکستان محسوب میشود که بخش عمدهای از تسلیحات، وامها و سرمایهگذاریهای کلان را تأمین میکند. ارتش پاکستان نیز در درگیری اخیر با هند از جنگندهها و سامانههای تسلیحاتی ساخت چین استفاده کرده است.
در عین حال، مشاوران پاکستانی در توضیح این طرح تأکید کردهاند که پروژه بندر پسنی شامل «استقرار مستقیم نظامی» نخواهد بود و این بندر بهعنوان پایگاه نظامی آمریکا مورد استفاده قرار نخواهد گرفت.
یکی از مشاوران پاکستانی به فایننشال تایمز گفته است: «من مدتی است به رهبران خود گفتهام باید از وابستگی بیش از حد به چین فاصله بگیریم، در حالیکه روابط تاریخی با پکن را حفظ میکنیم. برای این پروژه نیازی به مشورت با چین نیست چون خارج از امتیاز بندر گوادر قرار دارد.»

فایننشال تایمز به نقل از منابع آمریکایی افزود شرکت آمریکایی «یو.اس. استراتژیک متالز» مستقر در ایالت میزوری، در ماه سپتامبر تفاهمنامهای با سازمان مهندسی ارتش پاکستان امضا کرده تا همکاری در بخش معادن را افزایش دهد.
«مایک هولومون» مدیر بازرگانی این شرکت گفت: «ما در گفتوگو با فرمانده ارتش پاکستان بر این نکته تأکید کردیم که روابط دو کشور باید از مسیر اقتصادی و منابع معدنی احیا شود.»
به گفته وی، شرکت آمریکایی در سفر اخیر خود به پاکستان با مدیران بنادر کراچی و گوادر دیدار کرده و از احتمال ایجاد بندر جدیدی در نزدیکی پسنی مطلع شده است. او افزود: پسنی بهطور طبیعی بندری عمیق است و بهدلیل نزدیکی به معدن ریکودیک که توسط شرکت کانادایی بریک اداره میشود، مکان بسیار مناسبی برای ایجاد یک پایانه معدنی محسوب میشود.»
در پایان گزارش آمده است: ماه گذشته، پاکستان نخستین محموله آزمایشی خود شامل کمتر از دو تُن مواد معدنی کمیاب و حیاتی از جمله مس، آنتیموان و نئودیمیوم را به شرکت آمریکایی ارسال کرده است. قیمت آنتیموان از زمان ممنوعیت صادرات آن توسط چین به آمریکا در سال گذشته، افزایش چشمگیری یافته است.
فایننشال تایمز در جمعبندی گزارش خود مینویسد بخش معادن پاکستان در حال حاضر تنها 3 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را تشکیل میدهد، اما ظرفیتهای بالقوه عظیمی در استانهای غربی این کشور نهفته است؛ مناطقی که درگیر شورشهای خشونتآمیز بوده و سال گذشته بیش از دو هزار نفر در آنها کشته شدند.
به گفته «حسین عابدی» رئیس شورای تحقیقات علمی و صنعتی پاکستان، «این تحولات نشانه بازتنظیم روابط با آمریکا بر پایه همکاریهای اقتصادی است، نه صرفاً مناسبات سنتی امنیتی.»